CÁC MỐC SỨ MỆNH

QUY MÔ CỦA THÁCH THỨC CÔNG NGHỆ

Có khoảng 50 tàu mang sứ mệnh khám phá Sao hỏa, một nửa trong số đó đã đổ bộ thành công.

Các kỹ sư của NASA gọi phần hạ cánh là “bảy phút kinh hoàng” bởi bất cứ thao tác gì giúp tàu đổ bộ trên bề mặt sao Hỏa đều phải tính toán như là một cuộc hạ cánh vô cùng gian nan.

SỨ MỆNH KHÁM PHÁ SAO HỎA THÀNH CÔNG

1. Viking 1 (lander) - 1976
Cuộc đổ bộ sao Hỏa thành công đầu tiên là vào tháng 7 năm 1976 khi tàu Viking 1 của NASA chạm xuống Chryse Planitia (Vùng đất Vàng).
Tàu này là một phần trong chương trình Viking của cơ quan vũ trụ, gồm có một tàu không gian khác, Viking 2.
Cùng chụp ảnh và thu thập dữ liệu khoa học trên bề mặt Sao hỏa, Viking 1 cũng thực hiện ba thử nghiệm sinh học được thiết kế để tìm kiếm dấu hiệu của sự sống có thể tồn tại.
Theo NASA, những thí nghiệm này đã phát hiện ra phản ứng hóa học bất ngờ và bí ẩn trong đất của sao Hỏa, tuy nhiên lại không cung cấp bằng chứng rõ ràng về sự hiện diện của các vi sinh vật sống trong đất gần các bãi hạ cánh của tàu thăm dò.
Viking 1 giữ kỷ lục về sứ mệnh khám phá bề mặt sao Hỏa lâu nhất, tàu tiếp tục hoạt động trong hơn sáu năm cho đến khi bị phá vỡ bởi Opportunity Rover vào năm 2010.

2. Viking 2 (lander) - 1976
Nối gót thành công của Viking 1, NASA đã đổ bộ thành công sao Hỏa thêm một lần nữa vào tháng 9 năm 1976 với Viking 2.
Tàu này đã đáp xuống vùng đồng bằng Utopia Planitia, đây là nơi tàu chụp ảnh và - giống như con tàu tiền nhiệm - tìm thấy đất vô trùng không cho thấy bằng chứng rõ ràng về sự sống của vi sinh vật.
Tàu ngừng hoạt động vào năm 1980 sau khi bị hỏng pin.

3. Pathfinder (lander) - 1997
Pathfinder đổ bộ Ares Vallis trên Sao hỏa  vào tháng 7 năm 1997, mang theo Rover robot sáu bánh tên là Sojourner.
Đây là tàu đổ bộ thành công đầu tiên kể từ hai tàu Viking đáp xuống năm 1976.
Sứ mệnh của Pathfinder là chứng minh rằng  có thể phát triển tàu không gian “nhanh hơn, tốt hơn và rẻ hơn” và có thể gửi nhiều thiết bị khoa học tới một hành tinh khác bằng một hệ thống đơn giản.
Sojourner là phương tiện có bánh đầu tiên được dùng trên mọi hành tinh.
Cặp tàu không gian này đã thu thập dữ liệu về đặc tính địa chất, đất, từ tính và khí quyển trên Sao hỏa.
Lần liên hệ cuối cùng của NASA với Pathfinder là vào tháng 9 năm 1997 và vào năm 2003, Sojourner được đưa vào Robot Hall of Fame.

4. Spirit (Rover) - 2004
Tàu thăm dò không gian kiểu robot này đổ bộ trên hố Gusev Sao hỏa vào tháng 1 năm 2004 như là một phần của sứ mệnh chương trình Mars Exploration Rover của NASA.
Cùng với người chị em song sinh của mình, Opportunity Rover, vai trò chính của Spirit là nghiên cứu lịch sử khí hậu và nước tại các khu vực trên Sao Hỏa, nơi có điều kiện từng được cho là thuận lợi cho sự sống.
Tàu không gian này tiếp tục hoạt động thêm sáu năm nữa - vượt xa sứ mệnh kéo dài 90 ngày như ban đầu - và ngừng giao tiếp với NASA vào năm 2011 sau cơn bão bụi toàn cầu trên Sao Hỏa.

5. Opportunity (Rover) - 2004
Opportunity hạ cánh xuống bề mặt kia của Sao hỏa - trên vùng đồng bằng bằng phẳng của Meridiani Planum - gần ba tuần sau chuyến đổ bộ thành công của chị em song sinh của mình.
Đây là chiếc Rover đầu tiên giúp xác định và tìm hiểu đặc điểm đá trầm tích trên một hành tinh khác ngoài Trái đất.
Opportunity đã phát hiện những cấu trúc hình cầu nhỏ của một hợp chất được gọi là hematit (có biệt danh là quả việt quất), và tìm thấy các vân trắng của thạch cao khoáng chất tại miệng núi lửa Endeavour - đây là dấu hiệu cho thấy nước đã từng chảy qua các vết nứt gãy dưới lòng đất.
Opportunity hoạt động trên bề mặt sao Hỏa lâu hơn bất kỳ robot nào khác - trên 14 năm. Robot này ngừng liên lạc vào năm 2018 sau cơn bão bụi của hành tinh.

Cả Spirit và Opportunity đều chụp hàng ngàn bức ảnh về Sao hỏa, gửi lại trên 342.000 bức ảnh chưa qua xử lý.

6. Phoenix (lander) - 2008
Robot tàu không gian, Phoenix hạ cánh vào tháng 5 năm 2008 để nghiên cứu lịch sử tồn tại nước trên Sao hỏa.
Theo NASA, tàu đổ bộ đã đào, xúc, nung, đánh hơi và nếm thử đất trên Sao hỏa.
Tàu đã xác minh sự hiện diện của băng nước trên bề mặt sao Hỏa, đây là bề mặt mà tàu quỹ đạo Mars Odyssey đầu tiên của NASA phát hiện từ xa vào năm 2002.
Sứ mệnh này kéo dài khoảng bảy tháng - năng lượng mặt trời của tàu bị suy giảm khi đến mùa đông trên sao Hỏa.

7. Curiosity (Rover) - 2012
Tàu không gian này của NASA hạ cánh vào tháng 11 năm 2018 và là tàu không gian duy nhất còn hoạt động trên Sao hỏa (không bao gồm Curiosity Rover).
Sứ mệnh của tàu InSight là đưa một robot thám hiểm đến Sao Hỏa để nghiên cứu ‘không gian bên trong’ của hành tinh này: lớp vỏ, lớp phủ và lõi của nó.
Sứ mệnh này đã đo nhiều trận động đất trên sao Hỏa và tiếp tục thu thập dữ liệu để hiểu rõ hơn về quá trình hình thành Sao Hỏa và các hành tinh đá khác.

8. InSight (lander) - 2018
Tàu không gian này của NASA hạ cánh vào tháng 11 năm 2018 và là tàu không gian duy nhất còn hoạt động trên Sao hỏa (không bao gồm Curiosity Rover).
Sứ mệnh của tàu InSight là đưa một robot thám hiểm đến Sao Hỏa để nghiên cứu ‘không gian bên trong’ của hành tinh này: lớp vỏ, lớp phủ và lõi của nó.
Sứ mệnh này đã đo nhiều trận động đất trên sao Hỏa và tiếp tục thu thập dữ liệu để hiểu rõ hơn về quá trình hình thành Sao Hỏa và các hành tinh đá khác.

9. Tianwen-1 Orbiter/Zhurong Rover - 2020

Orbiter ra đời vào tháng 2 năm 2021; Trung Quốc phóng tàu đổ bộ để tiếp đất thành công còn Rover được phóng vào tháng 5 năm 2021.

10. Mars Perseverance - 2021

ghiên cứu thành công các dấu hiệu sự sống cổ xưa và thu thập mẫu để gửi lại cho Trái đất sau này.

Tìm hiểu thêm thông tin về chuyến thăm dò Sao hỏa từ NASA


 

TÌM HIỂU THÊM THÔNG TIN