TO WIĘCEJ NIŻ OLEJ. TO PŁYNNA TECHNOLOGIA.

  1. STRONA GŁÓWNA
  2. CASTROL W PRZESTRZENI KOSMICZNEJ
  3. CZY WIESZ, ŻE… – MARS

CASTROL NA MARSIE – CZY WIESZ, ŻE…

Przejrzyj poniższe zakładki, aby dowiedzieć się więcej o Marsie, łaziku Perseverance i misji.

Kliknij poniższe zakładki, aby dowiedzieć się więcej:

MARS
CZY WIESZ, ŻE… | MARS

1. Z promieniem 3390 kilometrów Mars jest siódmą co do wielkości planetą w Układzie Słonecznym i ma średnicę równą około połowy średnicy Ziemi. Jego grawitacja powierzchniowa wynosi 38 procent grawitacji ziemskiej. Dotarcie do planety zajmuje 7 miesięcy; jest oddalona od Ziemi o 480 milionów kilometrów.

 

2. Temperatury na Marsie są brutalne i ekstremalne. Średnia temperatura to około -63 stopni Celsjusza. Temperatura waha się od około -140 stopni Celsjusza w okresie zimowym na biegunach do +21 stopni Celsjusza na niższych szerokościach geograficznych w lecie.

 

3. Jego atmosfera składa się głównie z dwutlenku węgla, azotu i argonu. Jak na ziemskie standardy, powietrze jest absurdalnie rozrzedzone; ciśnienie powietrza na szczycie Mount Everest jest 50 razy wyższe niż na powierzchni Marsa. Pomimo rozrzedzonego powietrza marsjańskie bryzy mogą osiągać prędkość 100 kilometrów na godzinę, wzbijając pył, który zasila ogromne burze pyłowe i masywne pola wydm piaskowych tworzące niesamowitą scenerię.

 

4. Ciśnienie powietrza na Marsie wynosi zaledwie 1% w porównaniu z Ziemią, a jego atmosfera zawiera 95% dwutlenku węgla, 3% azotu, 1,6% argonu i kilka innych pierwiastków. Mars szybko zabiłby niechronionego astronautę, gdyby zdjął hełm. Powierzchnia nie jest gościnna dla ludzi i większości znanych form życia z powodu promieniowania, znacznie obniżonego ciśnienia powietrza i atmosfery zawierającej tylko 0,16% tlenu.

 

5. Mars ma cienką atmosferę, która nie pozwala wodzie płynąć lub pozostawać w dużych ilościach na powierzchni. Naukowcy wiedzą jednak, że na biegunach znajduje się lód i prawdopodobnie mroźne miejsca znajdują się także w innych częściach planety. Pytaniem, na które obecnie nauka stara się odpowiedzieć jest, czy wystarczająca ilość wody topnieje latem na dostatecznie długi czas, aby umożliwić przeżycie jakichkolwiek drobnoustrojów.

 

6. Grawitacja na powierzchni Marsa wynosi tylko 38% w porównaniu z Ziemią, co sprawia, że wulkany mogą być wyższe, nie zapadając się. Mars posiada głęboki i szeroki kanion znany jako Valles Marineris, od statku kosmicznego (Mariner 9), który go odkrył. Jest to rozległy kanion o długości 4000 km, osiągający głębokość do 7 km. Dla porównania, Wielki Kanion w Arizonie ma około 800 km długości i 1,6 km głębokości.


7. Mars jest często nazywany „Czerwoną Planetą”. Uformował się około 4,5 miliarda lat temu, gdy odłamki, gaz i pył zaczęły się łączyć. Zawiera masę żelaza wykutego z dawno obumarłych gwiazd. Ziemia i Mars mają dużo żelaza, ale ciężkie pierwiastki opadły do jądra Ziemi, kiedy planeta była jeszcze młoda i mięsista. Naukowcy uważają, że żelazo było mniej jednorodnie wkomponowane w skład Marsa z powodu jego słabszej grawitacji. Mars, który czasami pojawia się jako jasna czerwona „gwiazda”, został nazwany na cześć rzymskiego boga wojny.

 

8. Planeta posiada dwa podobne do asteroidy księżyce o nazwach Phobos i Deimos. Naukowcy uważają, że Phobos dość szybko zakończy swój żywot. Przewiduje się, że księżyc ten zderzy się z powierzchnią Marsa za około 30 milionów do 50 milionów lat lub rozerwie się, ponieważ siła pływowa planety okaże się zbyt duża, aby mógł się jej oprzeć.


Obejrzyj film National Geographic, aby dowiedzieć się więcej:

https://www.nationalgeographic.com/science/article/mars-1

https://mars.nasa.gov/all-about-mars/facts

https://mars.nasa.gov/#red_planet/1

Perseverance Rover
Projekt graficzny misji NASA „Mars 2020”. Wyposażenie misji składa się z 3-metrowego łazika o nazwie Perseverance oraz mniejszego „wiropłata” (o średnicy 1,2 metra) o nazwie Ingenuity. Śmigłowiec ma wykonać pięć misji w ciągu pierwszych 30 dni misji generalnej, poszukując miejsc dla łazika. Jest to pierwsza próba lotu na innej planecie. W międzyczasie łazik będzie poszukiwał oznak życia w przeszłości w czerwonej marsjańskiej glebie, ograniczając swoje poszukiwania do dna dawnego jeziora (obecnie krateru zwanego Jezero) i będzie przygotowywał próbki pozostawione na powierzchni planety do późniejszego odzyskania i analizy na Ziemi.
CZY WIESZ, ŻE… | ŁAZIK PERSEVERANCE

1. Perseverance ma około 3 metry długości, 2,7 metra szerokości i 2,2 metra wysokości. Łazik Perseverance, wielkością zbliżony do samochodu, wygląda dość podobnie do swojego poprzednika, Curiosity, ale reprezentuje również spory postęp technologiczny od czasu, gdy projektowano Curiosity. Kluczowe statystyki i instrumenty:
Długość: 3 metry
Masa: 1025 kilogramów
Koła: Sześć kół aluminiowych z tytanowymi szprychami
Maksymalna prędkość: Zaledwie 152 metry na godzinę

 

2. Przewiduje się, że koszt Perseverance wyniesie 2,7 miliarda dolarów, z czego 2,2 miliarda dolarów zostało przeznaczone na rozwój statku kosmicznego, 243 miliony dolarów na usługi startowe i około 300 milionów dolarów na operacje i analizy naukowe podczas dwuletniej misji głównej. Koszt śmigłowca Ingenuity to dodatkowo 80 milionów dolarów na budowę i 5 milionów dolarów na eksploatację podczas jego jednomiesięcznej misji.

 

3. Perseverance jest bardzo podobny do swojego poprzednika Curiosity pod względem ogólnego projektu, ale istnieją kluczowe różnice. Oprócz nowego wyposażenia naukowego Perseverance posiada większą „dłoń”, tudzież wieżyczkę, na końcu swojego robotycznego ramienia, aby utrzymać cięższy zestaw narzędzi, w tym wiertło do odwiertów. Nowością jest również system przeznaczony do przechowywania próbek. Inżynierowie przeprojektowali koła łazika, aby uczynić je bardziej odpornymi na zużycie. Koła Curiosity uległy uszkodzeniu podczas jazdy po ostrych, spiczastych skałach.

 

4. System przechowywania próbek łazika składa się z trzech zrobotyzowanych elementów. Najbardziej w oczy rzuca się długie na 2,1 m, pięcioprzegubowe ramię robotyczne, które jest przykręcone do podwozia. Obrotowe wiertło udarowe na wieżyczce ramienia jest w stanie wyciąć nienaruszone rdzenie marsjańskiej skały. Te rdzenie – wielkości kawałka kredy – trafiają do próbówki. Główne ramię robota umieszcza następnie napełnioną próbówkę na mechanizmie z przodu łazika, zwanym karuzelą wierteł. Perseverance jest bardzo podobny do swojego poprzednika Curiosity pod względem ogólnej konstrukcji, ale istnieją kluczowe różnice. Dodano również nowe wyposażenie naukowe.

 

5. Perseverance ma większą „dłoń”, lub wieżyczkę, na końcu swojego robotycznego ramienia, aby utrzymać cięższy zestaw narzędzi, w tym wiertło do drążenia powierzchni planety. Nowością jest również system przeznaczony do przechowywania próbek. Inżynierowie przeprojektowali koła łazika, aby uczynić je bardziej odpornymi na zużycie. Koła Curiosity uległy uszkodzeniu podczas jazdy po ostrych, spiczastych skałach.

 

6. System przechowywania próbek łazika składa się z trzech zrobotyzowanych elementów. Najbardziej w oczy rzuca się długie na 2,1 m, pięcioprzegubowe ramię robotyczne, które jest przykręcone do podwozia. Obrotowe wiertło udarowe na wieżyczce ramienia jest w stanie wyciąć nienaruszone rdzenie marsjańskiej skały. Te rdzenie – wielkości kawałka kredy – trafiają do próbówki. Następnie główne ramię robota umieszcza napełnioną próbówkę na mechanizmie z przodu łazika, zwanym karuzelą wierteł.

 

 7.    Szczegółowe informacje dotyczące oprzyrządowania

    A.  Mastcam-Z: System kamer zamontowany na maszcie łazika jest odpowiednikiem oczu. Jego głównym zadaniem jest „rejestrowanie wysokiej rozdzielczości obrazów wideo, panoramicznych kolorowych i trójwymiarowych zdjęć powierzchni Marsa i elementów atmosfery przy użyciu obiektywu powiększającego, aby powiększyć odległe obiekty”.
    B.    Moxie: Eksperyment dotyczący wykorzystania zasobów tlenu na Marsie (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment, MOXIE) został opracowany, aby generować tlen z atmosfery zawierającej dwutlenek węgla. Zdolność ta będzie niezbędna, aby pomóc przyszłym odkrywcom ludzkości w oddychaniu i produkcji paliwa do rakiet bezpośrednio na miejscu. Jest to niezbędny krok do sprowadzenia astronautów z Marsa z powrotem na Ziemię po ich misjach.
    C.    Kamera SuperCam: Kiedy połączy się kamerę, laser i spektrometry, otrzymamy SuperCam, instrument, który pomoże w poszukiwaniu związków organicznych, które stanowią kluczowy element śladów życia mikrobiologicznego w przeszłości. Urządzenie SuperCam jest w stanie zidentyfikować skład chemiczny i mineralny obiektów tak małych jak ołówek z odległości ponad 7 metrów.
    D.    Sherloc: Czyli, w rozwinięciu: „Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals” – aparat do skanowania środowisk nadających się do zamieszkania w celu wykrycia substancji organicznych i związków chemicznych z wykorzystaniem spektroskopii Ramana oraz spektroskopii luminescencyjnej i towarzysząca mu kamera (o pseudonimie Watson) są w stanie wykonywać mikroskopowe zdjęcia Marsa i analizować je. Wyposażony w laser, którym może wystrzelić w powierzchnię, Sherloc jest w stanie zbadać substancje chemiczne obecne w glebie i skałach za pomocą techniki znanej jako spektroskopia.

 

8. Pomarańczowo-biały spadochron użyty przy lądowaniu łazika na Marsie zawierał zakodowaną wiadomość, rozszyfrowaną przez użytkowników Twittera, którzy dostrzegli wiadomość „odważ się na wielkość” (dare mighty things) zapisaną kodem binarnym we wzorze koloru spadochronu. Ponad 11 milionów osób zapisało się, aby ich nazwiska zostały wyryte na krzemowych chipach i wyruszyły z Perseverance na Marsa. Nazwiska zostały wybrane w ramach kampanii NASA, ale są zbyt małe, by odczytać je gołym okiem. Dodatkowa specjalna wiadomość ukryta jest w widocznym miejscu na aluminiowej płytce, na której znajdują się żetony z ilustracją przedstawiającą Ziemię, Słońce i Marsa. W promieniach słońca znajduje się komunikat „eksploruj razem” zapisany kodem Morse’a.

https://mars.nasa.gov/msl/mission/science/summary/
 
Dowiedz się więcej o łaziku Mars Perseverance z 2020 r.
CASTROL IN SPACE
Projekt graficzny misji NASA „Mars 2020”. Wyposażenie misji składa się z 3-metrowego łazika o nazwie Perseverance oraz mniejszego „wiropłata” (o średnicy 1,2 metra) o nazwie Ingenuity. Śmigłowiec ma wykonać pięć misji w ciągu pierwszych 30 dni misji generalnej, poszukując miejsc dla łazika. Jest to pierwsza próba lotu na innej planecie. W międzyczasie łazik będzie poszukiwał oznak życia w przeszłości w czerwonej marsjańskiej glebie, ograniczając swoje poszukiwania do dna dawnego jeziora (obecnie krateru zwanego Jezero) i będzie przygotowywał próbki pozostawione na powierzchni planety do późniejszego odzyskania i analizy na Ziemi.
CZY WIESZ, ŻE… | OPRZYRZĄDOWANIE PERSEVERANCE

Łazik Perseverance ma na pokładzie siedem podstawowych instrumentów:

 

Kamera Mastcam-Z

Zaawansowany system kamer z możliwością obrazowania panoramicznego i stereoskopowego oraz możliwością powiększania obrazu. Instrument ten może również pomóc naukowcom ocenić mineralogię powierzchni Marsa i wspomóc pracę łazika.

 

Analizator dynamiki środowiska Marsa (Mars Environmental Dynamics Analyzer, MEDA)

Zestaw czujników umożliwiających pomiar temperatury, prędkości i kierunku wiatru, ciśnienia, wilgotności względnej oraz wielkości i kształtu pyłu.

 

Test na obecność tlenu na Marsie (Mars Oxygen ISRU Experiment, MOXIE)

Badanie technologii eksploracji w celu produkowania tlenu z atmosferycznego dwutlenku węgla na Marsie.

 

Narzędzie planetarne do litochemii rentgenowskiej (Planetary Instrument for X-ray Lithochemistry, PIXL)

Spektrometr fluorescencji rentgenowskiej z kamerą o wysokiej rozdzielczości do określania składu pierwiastkowego materiałów powierzchniowych Marsa. PIXL zapewni możliwości, które pozwolą na bardziej szczegółowe wykrywanie i analizę pierwiastków chemicznych niż kiedykolwiek wcześniej.

 

Skaner radarowy do badań podpowierzchniowych Marsa (RIMFAX)

Radar penetrujący grunt, zapewniający centymetrową rozdzielczość podpowierzchniowych struktur geologicznych.

 

Skaner środowisk nadających się do zamieszkania w celu wykrycia substancji organicznych i związków chemicznych z wykorzystaniem spektroskopii Ramana oraz spektroskopii luminescencyjnej (SHERLOC)

Spektrometr zapewniający obrazowanie w drobnej skali i wykorzystujący laser ultrafioletowy (UV) do określania mineralogii w drobnej skali i wykrywania związków organicznych. SHERLOC jest pierwszym spektrometrem ramanowskim UV, który poleci na powierzchnię Marsa i zapewni komplementarne pomiary wraz z innymi instrumentami znajdującymi się na wyposażeniu łazika.

 

Kamera SuperCam

Instrument, który zapewnia obrazowanie, analizę składu chemicznego oraz analizy mineralogiczne. Instrument jest w stanie wykryć obecność związków organicznych w skałach i regolicie z dużej odległości. Znaczący wkład w opracowanie tego przyrządu wniosło krajowe centrum badań kosmicznych Centre National d'Etudes Spatiales, Institut de Recherche en Astrophysique et Planétologie (CNES/IRAP) we Francji.

 
https://mars.nasa.gov/#mars_exploration_program/6
https://mars.nasa.gov/mars2020/mission/science/

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ